หลังจากคุณแม่ตั้งครรภ์มา 9 เดือนจนมาถึงวันที่ได้คลอดลูกน้อยออกมา เชื่อว่าร่างกายคงเกิดการเปลี่ยนแปลงไปไม่น้อย และแน่นอนว่าหลังจากคลอดแล้ว ร่างกายก็จะต้องเปลี่ยนกลับไปให้เป็นเหมือนเดิมมากที่สุด แต่อาการหลังคลอดที่ตามมาของคุณแม่แต่ละคนก็ไม่เหมือนกัน บางคนอาจจะไม่เจอเลย หรือบางคนอาจจะเจอเยอะมาก ซึ่งระดับความรุนแรงก็ไม่เหมือนกันอีก นอกจากอาการเจ็บแผลทั่วไป วันนี้เวลบีอยากจะเอาข้อมูลสิ่งคุณแม่อาจจะเจอได้หรือที่เรียกว่า ภาวะหลังคลอด มาฝากให้คอยเฝ้าสังเกตุอาการกัน เพราะถ้าหากรู้สึกว่าเป็นอยู่และนานเกินไปจะได้ไปพบแพทย์ได้ทันค่ะ
1. มีน้ำคาวปลาออกมาจากช่องคลอด
น้ำคาวปลาคือเลือดที่ออกมาหลังจากการคลอด เกิดจากเยื่อบุโพรงมดลูกหลุดออกมาบางส่วน ซึ่งเกิดขึ้นได้ทั้งผ่าคลอดและคลอดเอง แนะนำให้คุณแม่เตรียมผ้าอนามัยแบบกลางคืนหรือแบบหนาเอาไว้ติดตัวด้วย เพราะน้ำคาวปลาจะออกมาเหมือนมีประจำเดือน แต่ปริมาณจะมากกว่า ซึ่งผู้หญิงหลังคลอดจะมีน้ำคาวปลาประมาณ 4-6 สัปดาห์แล้วค่อยลดลงเรื่องๆ
2. ปวดท้องน้อย
อาการปวดท้องน้อยอาจเกิดขึ้นกับคุณแม่บางคนหลังคลอด 2-3 วัน เหมือนอาการปวดประจำเดือน เกิดขึ้นเพราะมดลูกกำลังปรับคืนสู่สภาพเดิมเหมือนก่อนมีลูก (มดลูกเข้าอู่) คนที่มีลูกคนที่ 2 ขึ้นไปจะยิ่งปวดกว่าเดิม เพราะมดลูกต้องปรับตัวมากขึ้น
3. เหงื่อออกมากกว่าปกติ
เนื่องจากหลังคลอดร่างกายของคุณแม่ต้องปรับฮอโมนและระดับเลือดหลังคลอดทำให้เกิดความรู้สึกร้อนได้ง่าย เหงื่อไหลออกมาหลังคลอดมากเป็น
4. ท้องผูก
อาการท้องผูกหลังคลอด เกิดขึ้นเพราะริดสีดวง แม้แต่คนที่ผ่าคลอดบุตรก็อาจจะมีอาการท้องผูกได้ เพราะได้แต่นอนเฉยๆ เพราะเจ็บแผล เมื่อคุณหมออนุญาต ให้เริ่มเดินช้าๆ ในบริเวณโรงพยาบาล นอกจากนั้นก็ดื่มน้ำเยอะหน่อย และทานอาหารที่มีกากใยก็ช่วยได้เยอะ
5. Baby Blue
อาการที่น่าวิตกกังวลที่สุดและคงเคยได้ยินมาบ้าง นั่นก็ Baby Blue อาการนี้เกิดขึ้นได้หลังคลอดเพราะระดับฮอร์โมนที่เปลี่ยนแปลง แต่หลังจากที่ได้หลับนานๆ เพื่อฟื้นร่างกาย คุณก็จะกลับมาเป็นปกติ อาการ Baby Blue แตกต่างจากอาการซึมเศร้าหลังคลอด (Post-partum depression) ที่มีอาการรุนแรงกว่าและนานกว่า ถ้าคุณแม่รู้สึกเครียดมาก หรือมีอาการอยากทำร้ายลูก อยากทำร้ายร่างกายตัวเอง ต้องตั้งสติดีๆ และปรึกษาแพทย์ทันที แต่อาการ Baby Blue ก็สามารถนำไปสู่การเป็นซึมเศร้าหลังเครียดได้เช่นกัน
6. ยังมีพุงเหมือนคนท้อง 6 เดือน
บางคนนึกว่ายังมีลูกอีกคนอยู่ในท้องหลังคลอดลูกออกไปแล้ว นี่เป็นเรื่องปกติ ร่างกายจะใช้เวลาค่อยๆ ปรับตัวให้พุงลดลง 2-3 สัปดาห์ ซึ่งแล้วแต่ร่างกายแต่ละคน การให้นมลูก หลีกเลี่ยงอาหารไขมันสูงหรือขนมหวาน ออกกำลังกายเบาๆ ก็เป็นวิธีง่ายๆ ที่จะช่วยลดพุงลงได้

7. เจ็บหน้าอกเวลาให้นมลูก
อาการคัดเต้านมเป็นเรื่องปกติหลังคลอด ซึ่งอาจทำให้รู้สึกไม่สบายตัว คุณแม่จึงควรให้ลูกเข้าเต้าให้เร็วที่สุด ถึงแม้น้ำนมจะยังไม่ออกมาหรือออกมาน้อย ยิ่งให้ลูกดูดมากก็ยิ่งเป็นการกระตุ้นน้ำนม เด็กแรกเกิดควรได้ดื่มนมทุกๆ 2-3 ชั่วโมงในวันแรกๆ การนวดเบาๆ ที่เต้านมของคุณระหว่างการให้นมจะช่วยให้รู้สึกสบายขึ้น
8. ผมร่วง
เพราะผู้หญิงหลังคลอดมีเอสโตรเจนน้อยลง ซึ่งเอสโตรเจนเป็นสารอาหารสำคัญสำหรับเส้นผม อาการผมร่วงจึงเกิดขึ้น รอให้ร่างกายปรับตัวสักพัก แล้วผมจะร่วงน้อยลง
9. ผิวแตกลายเห็นชัดขึ้น
เมื่อลูกออกมาแล้ว ผิวหนังที่เคยเต่งตึงเพราะท้องที่ใหญ่ก็เริ่มมีรอยเหี่ยวให้คุณเห็น รอยแตกลายจึงออกมาอย่างชัดเจน คุณแม่บางคนเห็นตัวเองแล้วน้ำตาจะไหล ก็อยากจะบอกว่ามันเป็นเรื่องปกติ ทาครีมกันไว้ ดื่มน้ำเยอะๆ รอยแตกจะเริ่มจางลงไป แต่ก็อย่าหวังอะไรมาก นี่เป็นสิ่งแลกมาด้วยความสุขที่ล้นเหลือของการมีลูก
10. ไม่อยากมีเซ็กซ์
ถึงแม้หมอจะให้รอประมาณ 6 สัปดาห์หลังคลอด ก่อนจะมีเซ็กซ์ได้ แต่คุณแม่ส่วนใหญ่หมดพลังและไม่มีอารมณ์กับเรื่องนี้นานเป็นเดือนๆ เพราะความจริงหลังมีลูกคือ มัวแต่เลี้ยงลูกอดหลับอดนอน อารมณ์ตรงนั้นจึงหายไป